مورد عجیب جنتی و دوستان در انتخابات خبرگان تهران

عصر دیروز (چهارشنبه) مهلت ثبت نام انتخابات مجلس خبرگان رهبری پایان یافت. در این دوره، 801 نفر ثبت نام کرده اند که این تعداد حدود دو برابر دوره قبل است. شمار کاندیداهای ثبت نام شده در استان تهران، 176 نفر گزارش شده است.

در میان چهره های ثبت نام شده در حوزه انتخابیه تهران، نام سه عضو شورای نگهبان هم به چشم می خورد؛ «احمد جنتی»، «محمد یزدی» و «سیدمحمدرضا طباطبایی مدرسی یزدی».

این سه نفر عضو فقیه شورای نگهبان به شمار می روند. اعضای فقیه شورای نگهبان شش نفر هستند. بر اساس قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری، تایید صلاحیت کاندیداهای این مجلس توسط فقهای شورای نگهبان انجام می شود و حقوق دان ها دخالتی در این امر ندارند. 
در واقع، شش نفر اعضای شورای نگهبان باید صلاحیت سه نفر از خودشان را در حوزه انتخابیه تهران بررسی و تایید کنند. رد صلاحیت ها در دوره های قبل زیاد بوده است؛ برای نمونه، در انتخابات دوره چهارم مجلس خبرگان رهبری، از 493 نفر، 311 نفر ردصلاحیت شدند. در دوره دوم هم از 396، شورای نگهبان صلاحیت 214 نفر را رد کرد. انتظار می رود در دوره کنونی نیز 60 تا 70 درصد کاندیداها ردصلاحیت شوند.

اما در برگزاری انتخابات، «قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری» تصریح می کند:«چنان چه اعضای شورای نگهبان داوطلب نمايندگی مجلس خبرگان شوند، نمی توانند نسبت به انتخابات استانی كه از آن جا داوطلب شده اند، نظارت و اتخاذ تصميم نمايند.»

بنابراین، بر اساس قانون این سه نفر نمی توانند درباره انتخابات استان تهران نظارت و تصمیم اتخاذ کنند و فقط سه نفر دیگر از اعضای شورای نگهبان باید صلاحیت کاندیداها را مورد بررسی قرار داده و درباره انتخابات استان تهران اعلام نظر، نظارت و تصمیم گیری کنند. طبعا این سه نفر مجبور هستند نظر مثبت بدهند. هر چند اگر سه نفر باقی مانده هم رای به صلاحیت سه نفر دیگر بدهند، باز هم رای اکثریت مطلق حاصل نشده است. راه حل فعلی این است که یک نفر از سه نفر به یک حوزه انتخابیه دیگر برود و حداقل ظاهر قانون در این بخش رعایت شود.

مشکل آن جا جالب و پیچیده تر می شود که در بخش دیگری از قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری آمده است: «احراز صلاحيت داوطلبان به وسيله فقهای شورای نگهبان مانع نظارت استصوابی و عام شورای نگهبان نيست.»

در واقع، مشخص نیست که اگر این سه نفر نمی توانند بر اساس قانون انتخابات، در حوزه تهران نظارت و تصمیم اتخاذ کنند، شامل همه مراحل می شود یا تنا درباره احراز صلاحیت ها است.

همین وضعیت درباره انتخابات خبرگان رهبری در قم و مشهد که به ترتیب، «محمد مومن» و «محمود هاشمی شاهرودی» از آن جا کاندیدا شده اند، وجود دارد. ولی در حوزه تهران، مساله جالب تر است.