با حکم خامنه ای، صادق لاریجانی بر صندلی مهدوی کنی نشست

علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران امروز علاوه بر انتصاب اعضای جدید هیات امنای جامعه الامام الصادق، آملی لاریجانی، رئیس قوه قضائیه را نیز به عنوان رئیس هیات امنای جامعه الصادق منصوب کرد.

پیش از این این عنوان در اختیار محمدرضا مهدوی کنی، رئیس سابق مجلس خبرگان رهبری بود. مهدوی کنی مهرماه 93 درگذشت.

جامعه الصادق، نهاد بالادستی دانشگاه امام صادق محسوب می شود، دانشگاهی که محل تحصیل بسیاری از مدیران مهم اصولگرا بوده است. کارخانه پوشاک جامعه و مجتمع تجاری اداری نور تهران، شرکت سرمایه گذاری جامعه الصادق، داروسازی حیان و ... از جمله زیرمجموعه های اقتصادی – تجاری این جامعه محسوب می شوند.

درباره حجم دارایی این نهاد عظیم اقتصادی تاکنون گزارشی منتشر نشده است. جامعه الصادق بر اساس ماده 2 قانون مالیات های مستقیم از پرداخت مالیات معاف شده است.

بر اساس حکم رهبر جمهوری اسلامی، "باقری کنی، آملی لاریجانی، احمد علم‌الهدی، سعید مهدوی کنی، علیرضا امینی، احمد واعظی، عباس موسویان، مصطفی میرلوحی، علا میرمحمّد صادقی، علی رضائیان و هادی همایون" به عنوان هیئت امناء مؤسسه جامعه ‌الصادق تعیین شده اند.

این دومین موج تغییر در هیات امنا در دو سال گذشته است. نیمه اول سال 93، محمدرضا مهدوی کنی، هاشم حسینی بوشهری، علاء میرمحمد صادقی، محمد سعید مهدوی کنی و سید مصطفی میرلوحی به عنوان اعضای هیات امنای این موسسه انتخاب شدند. آگهی تغییرات هیات امنای این موسسه در تاریخ 5 خرداد 93 به ثبت رسیده است.

بدین ترتیب در ترکیب جدید هیات امنا، محمدباقر باقری کنی (برادر محمدرضا مهدوی کنی)، صادق آملی لاریجانی (رئیس قوه قضائیه)، احمد علم الهدی (امام جمعه مشهد معاون سابق دانشگاه امام صادق)، احمد واعظی (رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)، عباس موسویان (مدیر گروه معارف دانشگاه امام صادق)، علی رضائیان (رئیس دانشکده مدیریت دانشگاه امام صادق) و هادی همایون (معاون آموزشی دانشگاه امام صادق) به عنوان افراد جدید حضور دارند. سعید مهدوی کنی (پسر محمدرضا مهدوی کنی)، مصطفی میرلوحی (داماد محمدرضا مهدوی کنی) و علاء میرمحمد صادقی (رئیس هیات امنای سازمان اقتصاد اسلامی) از ترکیب قبلی هستند و هاشم حسینی بوشهری (مدیر حوزه های علیمه کشور) هم حذف شده است.

مهم ترین تغییرات رخ داده در ترکیب در نگاه اول چنین به نظر می رسند: 1) ترکیب هیات امنای از 5 نفر به 11 نفر افزایش یافته است، شبیه سال های اول تاسیس این جامعه. 2) تعداد بیشتری از هیات امنا از دانشگاه امام صادق آمده اند. 3) نقش و تعداد اعضای خانواده مهدوی کنی در هیات امنا به شدت تقویت شده است. 4) وزن و نقش تندروها در هیات امنا افزایش یافته است. اما تغییرات مهم تری هم می توان دید.

بر اساس خاطرات یکی از اعضای هیات امنای اولیه این موسسه، در سال 1361 که گام های نخست برای تاسیس این نهاد برداشته شده، 11 نفر عضو هیات امنا بوده اند: "علی خامنه ای، حسینعلی منتظری، محمدرضا مهدوی کنی، علی مشکینی، ابراهیم امینی، محمد امامی کاشانی، ابراهیم اسرافیلیان، حسن معینی، حسین نوری همدانی، رحیم خانیان و محمد علی نوید." از این جمع، رحیم خانیان انصراف می دهد و ده نفر در جلسات حضور داشته اند.

محمدرضا مهدوی کنی در خاطراتش گفته محمد یزدی هم در جلسات هیات امنا شرکت داشت ولی حسین نوری همدانی پس از مدتی به جلسات نیامد. به گفته حسینعلی منتظری، محمد یزدی در دورانی که علی خامنه ای، رئیس جمهور بوده، به جای وی در جلسات شرکت می کرده است.

حسام الدین آشنا، مشاور فرهنگی حسن روحانی که از دانش آموختگان این موسسه است در گفت و گو با هفته نامه پنجره گفته اعضای هیات امنا دو شاخه نجف آبادی ها و تهرانی ها داشتند که به ترتیب حول حسینعلی منتظری و محمدرضا مهدوی کنی جمع شده بودند.

بر اساس گفته های مهدوی کنی، حسینعلی منتظری، ریاست عالی هیات امنای این موسسه را بر عهده داشته ولی پس از ماجراهای منجر به برکناری منتظری از قائم مقامی رهبری، منتظری از ترکیب حذف می شود و : "حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مصلحت دیدند تا زمان اصلاح اساسنامه و تعیین امنای جدید، جریان کارهای جامعه با نظر حقیر انجام گیرد."

حسینعلی منتظری، 18 خرداد 93 در واکنش به خاطرات مهدوی کنی، توضیحاتی درباره رویدادهای هیات امنای این موسسه داد: "تأسيس جامعة الامام الصادق (ع) در اصل به پيشنهاد اينجانب بوده كه در ابتداي اساسنامه اين جامعه به آن تصريح شده است... مطابق ماده ۹ اساسنامه رياست عاليه به عنوان "ركن اول و بالاترين مرجع جامعه" به شخصيت حقيقي و نه حقوقي اينجانب - آن هم به صورت "مادام العمر" - واگذار شده ... آقاي مهدوي خود به خوبي مي‎دانند كه در تشكيل جلسات در حضور اينجانب - كما في السابق - نه مانع شرعي وجود داشت و نه مانع قانوني؛ فقط مخالف ميل برخي آقايان بود ... در طول سال هاي گذشته، مؤسسات و امكنه مختلفي كه شرعا و قانونا من مؤسس يا ناظر و يا متولي آنها هستم و هيچ ارتباطي با عنوان قائم مقامي نداشته است و حتي بعضا مالك قانوني آنها مي‎باشم از سوي آقايان غصب شده است كه دارالشفاء، مركز فرهنگي لندن، تشكيلات مركز جهاني علوم اسلامي و مدرسه حجتيه از جمله آنها مي‎باشد. علاوه بر اين حدود ده سال است كه حسينيه شهداء و دفتر مشهد را توقيف كرده اند و چند سال است دفتر اصفهان را با حكم دادگاه ويژه مصادره كرده اند. انتظار نبود آقايان با "جامعة الامام الصادق (ع)" نيز اين گونه عمل كنند."

به طور طبعیی چنین انتظاری از سوی دیگر شاخه های فعال در جامعه الصادق به رسمیت شناخته نشد و علی خامنه ای اینجا نیز بر جای حسینعلی منتظری نشست، به صورت غیرعلنی.

سایت پارس نیوز سوم آبان 93 در گزارشی نوشت: "حضرت آيت الله امام خامنه اي نيز همراه با آيت الله مهدوي كني از موسسين دانشگاه امام صادق(ع) هستند كه همچنان رياست هيات امناي اين دانشگاه را عهده دار هستند."

با این حال مشخص نیست چرا در آگهی مورخ 5 خرداد 93 که اعضای هیات امنای این موسسه مشخص شده اند، هیچ نامی از علی خامنه ای به چشم نمی خورد. بر اساس مستندات کنونی می توان احتمال داد او در مقام ریاست عالیه چنین احکامی را صادر کرده است. به عبارتی اکنون علی خامنه ای به طور رسمی و علنی صندلی حسینعلی منتظری در جامعه الصادق را اشغال کرده است.

همانگونه که اشاره شد درباره وضعیت نهادهای اقتصادی تحت نظر جامعه الصادق گزارش های دقیقی در دست نیست ولی در حاضر حاضر امور اجرایی و کلیدی دانشگاه امام صادق که مهم ترین نهاد زیر مجموعه جامعه الصادق محسوب می شود، بر عهده محمد باقری کنی و سعید مهدوی کنی، برادر و پسر محمدرضا مهدوی کنی است. قدسی سرخه ای، همسر مهدوی کنی و صدیقه مهدوی، دختر مهدوی کنی نیز دیگر اعضای این خانواده هستند که در دانشگاه امام صادق نقش اساسی دارند.

مصباح الهدی باقری کنی (پسر باقری کنی)، داماد علی خامنه ای محسوب می شود. او و برادرش علی باقری کنی (عضو تیم هسته ای دوران سعید جلیلی) هر دو تحصیل کرده این دانشگاه هستند. مصباح الهدی و علی سمت هایی چون ریاست دانشکده مدیریت و مدیرکل آموزش در این دانشگاه را بر عهده داشته اند. از این نمونه ها می توان یک فهرست طولانی تهیه کرد.

محمدرضا مهدوی کنی، پیش از مرگ درباره دانشگاه امام صادق گفته بود: "دانشگاه امام صادق (ع) زمانی وابسته به دانشگاه هاروارد آمریکا بود و مسئولیت آن نیز برعهده یک آمریکایی بود اما وعده خدا محقق شد و هم اکنون این دانشگاه به من که یکی از بندگان صالح خدا هستم، ارث رسید‌."

یک سال پس از مرگ او، کماکان خانواده اش به همراه علی خامنه ای، بشترین تسلط بر این ارثیه را دارند. به این دو ضلع، اکنون می توان خانواده لاریجانی ها را هم افزود. داشتن چنین دارایی ها در ساختار قدرت سیاسی، یعنی برخورداری از شبکه نفوذ قوی تر و امکان مانور بیشتر در میدان بازی. از این منظر، صادق لاریجانی اکنون یک گام پیش تر از بقیه رقیبان خویش افتاده است، به حکم علی خامنه ای.