تحلیل نظرسنجی "آیت‌الله خامنه‌ای چگونه تصميم ميگيرد"

اعلام توافق هسته ای بین ایران و ۱+5 بحث های دامنه دار و قدیمی درباره میزان دخالت و اثرگذاری آیت الله خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی را دامن زده است.
این پرسش آنجا اهمیت بیشتری پیدا می کند که در باور افکار عمومی داخل و خارج ایران، آیت الله خامنه ای تصمیم گیرنده اصلی درباره این پرونده است.

ناظر به این نکته، پیش از اعلام توافق هسته ای از مخاطبان بخش فارسی ایران وایر پرسیدیم که رهبر جمهوری اسلامی تصمیمات خود در این زمینه را چگونه اتخاذ می کند؟

بر اساس رای ۱۱.۴ درصد مخاطبان ایران وایر،  رهبر جمهوری اسلامی به تنهایی، بدون مشورت و بدون توجه به نظر دیگران، تصمیم می گیرد.
۴۸ درصد مخاطبان گفته اند که آیت الله خامنه ای پس از مشورت با مشاوران نزدیک خود در بیت رهبری و سپاه اتخاذ می کند. در سال های اخیر این اتهام به طور گسترده ای متوجه رهبر جمهوری اسلامی بوده که بی توجه به افکار عمومی و واقعیت های جاری تحت تاثیر دایره ای خاص تصمیم گیری می کند. 
رای نزدیک به ۵۰ درصد مخاطبان ایران وایر به این گزینه نشان می دهد از نظر آنها، چنین اتهامی کماکان موجه است.
در همین حال، ۳۵.۴ درصد مخاطبان رای داده اند که رهبر جمهوری اسلامی  با مشورت مشاوران خود در بیت رهبری و سپاه، و همچنین کارشناسان مسائل هسته‌ای و وزارت امور خارجه، و در نظر گرفتن مسائل ایران و جهان تصمیم گیری می کند. 
جمع این دو گزینه نشان می دهد که از نظر بیش از ۸۳ درصد مخاطبان ایران وایر نهادهای نظامی مانند سپاه و بیت آیت الله خامنه ای، نقش موثری در تصمیم گیری ها ایفا می کنند. 
اندکی بیش از ۵ درصد مخاطبان ایران وایر هم با هیچکدام از این گزینه ها موافق نبوده اند. این میزان رای قابل توجه نیست ولی یک واقعیت مهم این است که در طول سه دهه گذشته، عدم شفافیت، فقدان مکانیسم های نظارتی، عدم پاسخگویی و ناپایداری ساز و کارهای دموکراتیک سبب شده که همواره مکانیسم تصمیم گیری های کلان در ساختار سیاسی جمهوری اسلامی در هاله ای از ابهام و پرسش باقی بماند و یا کسی شجاعت و جرات کافی برای پذیرش مسئولیت و تبعات یک تصمیم را نداشته باشد. 
نمونه روشن چنین روندی در پرونده هسته ای نیز به چشم می خورد. دولتمردان تلاش می کنند مسئولیت نهایی را متوجه رهبر جمهوری اسلامی کنند و از نظارت دقیق و مرحله به مرحله او سخن می گویند و حامیان آیت الله از بی توجهی دولتی ها به خط قرمزهای تعیین شده توسط رهبر جمهوری اسلامی به عنوان سند خودسری و خیانت اشاره می کنند، بلبشویی پر از اتهام و مسئولیت ناپذیری.