ماجرای درگیری زنی با بچه شیرخوار که حجاب اجباری بر سر نداشت، با یک روحانی در یک مرکز درمانی از روز گذشته و با راه‌افتادن هشتگ# ما_سلطه‌ایم، با واکنش‌های متفاوتی رو‌به‌رو شده است.
در جدیدترین فیلم از درگیری بر سر حجاب اجباری، یک زن جوان با حجاب اختیاری که نوزادی در بغل دارد، با یک روحانی که به‌طور مخفیانه از او و فرزندش تصویربرداری کرده، وارد جدل لفظی و فیزیکی می‌شود.
کاربران حامی حکومت که در شبکه‌های اجتماعی با عنوان کاربران «ارزشی» خوانده می‌شوند، این زن جوان را «سلیطه» خطاب کرده‌اند و در مقابل مخالفان حجاب اجباری در حمایت از این زن جوان با هشتگ «#ما_سلیطه‌ایم»، شجاعت این زن را ستایش کرده‌اند و همچنین تذکر داده‌اند که در چنین موقعیتی، واکنشی مشابه همان زن جوان نشان می‌دهند.
برخی اما استفاده از این کلمه را زشت دانسته و توضیح داده‌اند که نباید وارد بازی کاربران ارزشی شد و شان و منزلت زنان مخالف حجاب اجباری را پایین آورد.
***
سلیطه یعنی چه؟
یک استاد زبان و ادبیات فارسی می‌گوید که این کلمه در لغتنامه‌های معین و دهخدا، به معنای زن زبان‌دراز، درست‌گو یا زن هرزه‌گو است، اما در زبان عامیانه، مفهوم بدتری دارد: «در چند ضرب‌المثل هم این معنا را برداشت می‌کنیم که زن سلیطه زن خطرناکی است و با چیزهای نازیبایی مقایسه می‌شود. مثلا در یک ضرب‌المثل می‌گوییم "از سه چیز باید حذر کرد، سگ هار، دیوار خراب و زن سلیطه." یا در ضرب المثل دیگر می‌گوییم "زن سلیطه، سگ بدون قلاده است." یعنی خلق‌وخو و تندو‌تیز او مثل سگی است که گاز می‌گیرد.»
او درباره استفاده کاربران ارزشی از این لغت در توصیف زنی که در دفاع از حق خود سکوت نمی‌کند، می‌گوید: «یکی از راه‌های واداشتن به سکوت، انگ‌زنی است. آن‌ها این روش را انتخاب کرده‌اند تا زنان دیگر برای اینکه این برچسب و این کلمه زشت روی آن‌ها نخورد، سکوت کنند، اما موضوع دیگری که باید روی آن تمرکز کنیم این است که این کاربران که دم از اسلام و اخلاق می‌زنند، چطور از نسبت دادن یک کلمه زشت و توهین‌آمیز به یک فرد، هراسی ندارند. چه نسبتی میان دین‌داری و استفاده از دشنام و کلمات رکیک وجود دارد؟ تا جایی که می‌دانم، در احادیث، مختلف دشنام دادن و استفاده از کلمات رکیک بسیار تقبیح شده است. به‌نظر می‌رسد کاربران ارزشی فضای مجازی، توجهی به مذهب و اسلام ندارند و هرکاری برای خوشایند مسوولان حکومت انجام می‌دهند. البته شاید هم چند روز دیگر بگویند معنای این کلمه در فقه و …، چیز دیگری است؛ کاری که با کلمه دیاثت کردند را یادتان است؟»
اشاره این استاد ادبیات، به دیدار سال ۱۳۹۵ «محمدرضا عارف» و «عبدالله جوادی آملی»، یکی از آیات عظام برمی‌گردد. جوادی آملی در سخنان خود از واژه «دیوث» برای افرادی که راه نفوذ اقتصادی و سیاسی دشمنان را نمی‌بندند، استفاده کرد. سخنان او با واکنش‌های زیادی رو‌به‌رو شد. چند روز بعد دفتر او یک توضیح برای انتشار در خبرگزاری‌ها فرستاد که در آن آمده بود: «کاربرد اصطلاح "دیاثت" در دانش فقه و اخلاق است که با کاربرد عرفی آن، تفاوت زیادی دارد.»
هشتگ ما سلیطه‌ام را استفاده کنیم یا نکنیم؟
او با تاکید بر اینکه استفاده از هشتگ ما سلیطه‌ایم شجاعت نسل جدید زنان ایرانی را نشان می‌دهد، توصیه می‌کند که تا حد امکان از این هشتگ استفاده نشود: «بهتر است از کلمه‌ای که معنای خوبی ندارد، درباره خودمان استفاده نکنیم.»
یک فعال حقوق زنان ساکن ایران که سابقه مبارزه با حجاب اجباری را دارد، در‌این‌باره به «ایرانوایر» می‌گوید: «به‌نظرم در موضوع مقاومت در برابر حجاب اجباری، باید راه خودمان را برویم. کارمان را پیش ببریم و مثل ارزشی‌ها رجز نخوانیم.»
او درباره استفاده از هشتگ ما سلیطه‌ایم توسط بخشی از کاربران مخالف حجاب اجباری در برابر کاربران ارزشی که زنی که در درمانگاه قم با روحانی درگیر شد، می‌گوید: «شاید من خودم این روش را استفاده نکنم، اما به‌نظرم روش موثری در مقابل آن‌هاست. یعنی حواستان باشد من بعد از این، همینم. به عبارت دیگر، مردم جوری جانشان به لبشان رسیده که باید با روش خود حکومتی‌ها با آن‌ها صحبت کنند. استفاده از این هشتگ در مقابل حرف زشت آن‌ها، یعنی من از اینکه به من سلیطه بگویی و یا فاحشه خطابم کنی، واهمه‌ای ندارم و این افراد را خلع سلاح می‌کند. در حقیقت، یعنی زنان حق‌شان را می‌خواهند و از برچسب‌های کنترل‌کننده نمی‌ترسند.»
او در ادامه می‌گوید: «البته که حق شکایت زنی که مورد هتاکی قرار می‌گیرد محفوظ است، اما باعث توقف حرکت زنان نمی‌شود.»
این فعال حقوق زنان معتقد است که زنانی که با حجاب اختیاری به ادارات و مراکز دولتی مراجعه می‌کنند و به آن‌ها گفته می‌شود از دادن خدمات به آن‌ها معذورند، باید تلاش کنند با افراد وارد دیالوگ شوند. توصیه او این است که بدون خشم، عصبانیت، بالا بردن صدا و در کمال خونسردی با افراد وارد دیالوگ شوند. او می‌گوید وقتی از فردی شنیده که نمی‌تواند بدون سر کردن روسری به بخشی از یک اداره مراجعه کند، همان جا روی صندلی‌های انتظار نشسته است و دست آخر بدون حجاب خدماتش را دریافت کرده است.
«نسرین ستوده»، وکیل و فعال حقوق‌بشر که در جریان مراسم خاکسپاری آرمیتا گراوند بازداشت شد، در هیچ‌کدام از مراحل بازداشت، از زندان تا آزادی، حاضر به استفاده از حجاب نشد. او در یک یادداشت فیسبوکی در تبریک تولد دخترش به این موضوع اشاره کرده و نوشته است: «هفته گذشته زندان‌های زیادی را بی‌روسری زیر پا گذاشتم، اما باید همه ما زنان، زندان بزرگ را به تصرف خود درآوریم. آن روز فرا می‌رسد فرزندم، فرا می‌رسد.»
اگر برخوردتان زشت نیست چرا دنبال پخش‌کننده فیلم می‌گردید؟
«صادق زیباکلام»، استاد سابق علوم سیاسی دانشگاه تهران، به ایرانوایر می‌گوید: «فیلم‌برداری پنهانی، هم غیر قانونی و هم غیر شرعی است، اما در زمینه فیلم جدید درگیری بر سر حجاب، یک پرسش بنیادین وجود دارد، آن هم این است که چرا علی‌رغم این همه مصیبت که در یکی دو سال گذشته بر سر برخورد با حجاب پیش آمده، نظام همچنان اصرار دارد که حجاب باید رعایت شود؟
من حدس می‌زنم دلیل این است که از سرنوشت "محمدرضا شاه پهلوی" نگران هستند. نگرانند که آن تجربه تکرار نشود. آن‌ها که زمان انقلاب بودند به یاد دارند که هر قدر شاه سعی می‌کرد عقب‌نشیتی کند، معترضان تخفیفی نمی‌دادند و یک قدم جلوتر می‌آمدند. نظام از این موضوع واهمه دارد.»
او با تاکید بر اینکه تمام سخت‌گیری‌ها و سیاست‌هایی که ظرف یکی دو سال گذشته درباره موضوع حجاب از سوی حکومت به کار گرفته شده، ناکام مانده است، می‌گوید: «تنها اتفاقی که در این یکی دو سال افتاده، افزایش شکاف میان مردم است.»
او استفاده از کلمه سلیطه درباره زن معترض به روحانی، توسط کاربران ارزشی را، نمونه‌ای از شکاف میان مردم عنوان می‌کند و می‌گوید: «حکومت به‌جای اینکه میان مردم همدلی ایجاد کند، با دست خود آن‌ها را مقابل یکدیگر قرار می‌دهد. مشخص است که وقتی طرفداران حکومت به آن خانم توهین می‌کنند، یک عده هم در دفاع از او به آن روحانی توهین می‌کنند و این دو قطبی و شکاف، میان مردم عمیق و عمیق‌تر می‌شود.»
او در پایان می‌گوید: «در این میان، آنچه برای دادستانی و نظام از همه‌چیز مهم‌تر است، این است که این فیلم را چه کسی به رسانه‌های خارج از ایران رسانده است؛ یعنی از این ناراحت هستند که چرا این فیلم علنی شده است. اگر این رفتار در فیلم زشت است، پس چرا اصلاحش نمی‌کنید و با عباراتی مثل امر به معروف و …، آن را توجیه می‌کنید. اگر از نظر شما زشت نیست و آن را باور دارید، پس چرا از علنی شدن آن ناراحتید؟»
حقوق شما:
آیا مادر قمی می‌تواند از کاربران ارزشی به خاطر فحاشی شکایت کند؟
«موسی برزین»، حقوق‌دان و مشاور ایرانوایر، در پاسخ به این پرسش می‌گوید: «ایشان صد‌درصد می‌توانند شکایت کنند، چون فحش دادن در قانون جرم‌انگاری شده و کلمه "سلیطه" عرفا فحش محسوب می‌شود و ایشان می‌توانند شکایت کنند و پلیس فتا می‌تواند صاحب اکانت را پیدا کنند.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایرانوایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر