تا پیش از انتخابات ریاست جمهوری، نگرانی از فردایی سخت‌تر در حال افزایش بود و امیدها در حال کاهش. مردم و دولت تازه ایران امیدوارند آینده با گذشته متفاوت باشد.
احتمالا به غیر از محمود احمدی‌نژاد و برخی از همراهانش، دیگر کسی در ایران نمانده که فکر کند اوضاع زندگی مردم در دو سه سال اخیر سیر قهقرایی نپیموده. میلیون‌ها نفر از کسانی که در سال ۱۳۸۴ به او رای دادند تا پول نفت را سر سفره‌هایشان بیاورد و بعد هم به «سهام عدالت» و «مسکن مهر» و «یارانه‌ها» دل بستند تا افزون بر سفره‌ها، جیب‌هایشان هم پر پول شود، فکر نمی‌کردند روزی برسد که حسرت سال‌های رفته را بخورند و خاطرات، آرامش دهنده دلواپسی‌های فرادیشان باشد.
نتایج انتخابات ریاست جمهوری یازدهم، رای مردم در بسیاری از مناطق محروم و حاشیه‌ای و نه تنها شهرهای بزرگ، به کاندیداهایی که برنامه‌شان مدیریت اقتصاد ازهم پاشیده بود ونه وعده توزیع پول، نشان داد که رای دهندگان ایرانی به سراب وعده‌های پولی رسیده و فهمیده بودند آن وعده‌ها فریبی بیش نبودند.
رای مردم نشان داد که شرایط سخت است و نیازمند تغییر. ولی این که حس واقعی مردم از شرایط چه بود و چه درصدی از آن‌ها فشار شدید اقتصادی، درماندگی مالی و ناتوانی از تامین حداقل‌های مورد نیاز زندگی را احساس می‌کنند، در نبود نظر‌سنجی‌های معتبر، کار آسانی نبود.
در تیر ماه سال ۱۳۹۲ و پس از انتخابات ریاست جمهوری، موسسه افکارسنجی «گالوپ» یافته‌های تازه‌ترین پژوهش انجام شده درباره نگاه مردم ایران به وضعیت زندگی خود را منتشر کرد. تخصص شرکت مشاوره‌ای و افکارسنجی گالوپ در سنجش نظرات شهروندان امریکا و دیگر کشورهای جهان نسبت به مجموعه‌ای از موضوعات، از سیاسی گرفته تا فرهنگی است. دفتر مرکزی این شرکت در واشنگتن مستقر است و نمایندگی‌هایی در بیش از 20کشور جهان دارد. یافته‌های پژوهشی و تحلیلی این شرکت همیشه در ایالات متحده امریکا و به‌ویژه در جریان انتخابات ریاست جمهوری این کشور مورد توجه قرار می‌گیرند. گالوپ تا به حال چندین افکارسنجی در ایران هم انجام داده که یافته‌های آن از سوی برخی ناظران مورد انتقاد قرار گرفته است. از آن‌جایی که گالوپ دفتر نمایندگی در ایران ندارد و نظرات مردم را تنها به کمک تماس‌های تلفنی دریافت می‌کند، منتقدان بر این باورند که با توجه به شرایط سیاسی ویژه ایران، سخت بتوان به پاسخ‌های پرسش‌شوندگان به یک تماس تلفنی از فردی ناشناس اعتماد کرد.
تازه‌ترین نظرسنجی این موسسه در چهار مرحله بهمن- اسفند ۱۳۸۹، دی ۱۳۹۰، آذر - دی ۱۳۹۱ و اردیبهشت-خرداد ۱۳۹۲ انجام شده است. درهر نوبت به ترتیب یک‌هزار و ۳ نفر، یک‌هزار نفر، دوهزار و۵۰۷ نفر و یک‌هزار نفر از شهروندان ایرانی داخل کشور مورد پرسش قرار گرفته‌اند.
چکیده یافته‌های این نظرسنجی دو ساله را ببینید:
- وقتی در زمستان سال ۱۳۸۹ شهروندان ایرانی در برابر این پرسش قرار گرفتند که «آیا در 12ماه گذشته زمان‌هایی بوده که پول کافی برای خرید خوراکی مورد نیاز خانواده و یا تامین سرپناه برای آن‌ها نداشته باشید؟»، دغدغه مسکن جدی بود، ولی نه به اندازه امروز. آن زمان ۴۲درصد به پرسش بالا پاسخ «آری» دادند، درحالی که در خرداد امسال پاسخ ۵۰درصد از آن‌ها «آری» بود. خورد و خوراک در زمستان ۱۳۸۹ دغدغه خیلی از مردم بوده است چنان‌که 46درصد از پرسش شوندگان گفته‌اند در12ماه پیش از آن، پول کافی برای تهیه اقلام خوراکی مورد نیاز خانواده نداشته‌اند. امسال این درصد به ۵۰ رسیده است.
افتادن در اینسراشیبی مالی را شهروندان ایرانی ناشی از عوامل گوناگونی می‌دانند؛ یکی از آن‌ها، براساس یافته‌های گالوپ، تحریم‌های بین‌المللی است. در خرداد ماه امسال نیمی از ایرانیان باور داشته‌اند که تحریم‌ها تاثیر«بسیارمنفی» روی زندگی‌شان داشته است و 35درصد دیگرهم گفته‌اند تحریم‌ها «تاثیر» داشته است. این پاسخ‌ها نشان‌دهنده کاهش امید در بین مردم برای آینده بود.
- افکارسنجان گالوپ هم‌چنین از شهروندان پرسیده‌اند که «آیا فکر می‌کنند وضعیت معیشت آن‌ها بهتر از گذشته است یا بدتر». در زمستان سال ۱۳۸۰ تنها20درصد از پاسخ دهندگان گفته‌اند شرایط بدتراست. یک سال بعد درصد آن‌ها به ۳۱ رسید و امسال به ۳۴. از سوی دیگر، در سال ۱۳۸۹، 42درصد پرسش شوندگان باور داشته‌اند زندگی بهتری در انتظارشان است. این زمان شروع طرح هدف‌مندی یارانه‌ها و آغاز پرداخت ماهی 45هزار و 500 تومان به هر نفر بوده است. یک سال بعد و در زمستان ۱۳۹۰، قیمت‌ها شروع به افزایش کرده و به جای زندگی مردم، این تورم بود که در حال رشد بود. گروه «امیدواران» به38درصد کاهش پیدا کرد و در همان درصد ماند. ولی کسانی که فکر می‌کردند شرایط تفاوتی نخواهد کرد، به نظر می‌رسد دچار تردیدهای جدی شده و تعدادشان از35درصد به 25درصد رسید.
- با هرکسی که در محیط اطراف حرف میزنیم، می‌گوید مردم عصبی‌تر و غمگین‌تر شده‌اند. انتخاب حسن روحانی شاید واکنشی به این حس فراگیر بود و تلاش مردم برای خروج از این احساس نگرانی و پریشانی. در زمستان سال ۱۳۸۹ هنگامی که از شهروندان در تماسی تلفنی پرسیده شد« یک روز پیش از آن را به نگرانی و یا عصبانیت و افسردگی گذرانده بودند یا خیر»، ۳۸درصد پاسخ دادند نگرانی روزشان را تحت‌الشعاع قرار داده بود. تعداد آن‌ها در زمستان ۱۳۹۰ به 55درصد رسید و در خرداد امسال به58درصد. این یعنی بیش از نیمی از ایرانی‌ها با چنین حسی دست و پنجه نرم می‌کنند. شاخص عصبانیت و افسردگی هم در این دو سال و چند ماه از35درصد به 54درصد رسیده که به همان اندازه نگران کننده است. با انتشار یافته‌های پژوهش بعدی گالوپ می‌شود دانست که آیا انتخاب حسن روحانی آن‌ها را امیدوارتر کرده یا نه.
- چالشی‌ترین بخش یافته‌های افکارسنجان گالوپ و جایی که منتقدان براین باورند که نمی‌شود به نتایج اطمینان کرد، در حوزه هسته‌ای و نگاه به ایالات متحده است. براساس تحقیق گالوپ در خرداد امسال،68درصد هم‌چنان از تلاش ایران برای توسعه توانایی‌های هسته‌ای خود پشتیبانی می‌کردند و46درصد،یعنی نزدیک به نیمی از مردم امریکا را مسوول تحریم‌های بین‌المللی بر علیه ایران می‌دانستند. آیا اعمال تحریم‌های جدیدتر باوجود به قدرت رسیدن یک دولت اعتدالی و هوادار گفت و گو با قدرت‌های جهانی بر سر مساله هسته‌ای، این درصدها را افزایش خواهد داد؟
با رای اعتماد مجلس شورای اسلامی به تیم اقتصادی حسن روحانی، شاید امیدها در میان شهروندان برای بهبود شرایط زندگی افزایش پیدا کرده باشد و ترس و نگرانی از فردایی نامعلوم برای سقفی بالای سر و سفره‌ای باز کاهش.
برای دیدن چکیده انگلیسی یافته‌های این افکار سنجی اینجا کلیک کنید.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
ثبت نظر