قدیمی تر ها یادشان هست، روزهای آتش تند انقلاب که خشک و تر را با هم می سوزاند، چه در سیاست و چه در سینما و موسیقی، ستاره ها یکی یکی یا گروهی به دادگاه فراخوانده شده و مجبور به مهاجرت یا خانه‌نشینی شدند «مرجان»، بازیگر و خواننده محبوب به جرم هواداری از سازمان مجاهدین خلق به زندان افتاد، اسطوره فوتبال ایران «پرویز قلیچ‌خانی» به اروپا گریخت تا در تبعید به فعالیت سیاسی ادامه بدهد. «حبیب خبیری» دروازه‌بان هما هم در اوین اعدام شد. در طول سه دهه اخیر این داستان ادامه داشته و گاه به گاه، خبری می رسد از قهرمانی که پشت میله های زندان، روی سکوی اوین یا رجایی شهر ایستاده است.
معترض سرخ‌ها
«احسان خرسندی»، مهاجم سابق تیم پرسپولیس که ۶ دی ۱۳۸۸ همراه با چند نفر از دوستانش در تظاهرات روز عاشورا شرکت داشت، حوالی خیابان ولی‌عصر تهران بازداشت و به قرنطینه بند 7 زندان اوین منتقل شد. یکی از همبندی‌های سابق او می‌گوید: «موقع دستگیری، ماموران متوجه نشده بودند که او فوتبالیست معروفی است. او بعد خودش را به بازجوها معرفی کرده. اگر متوجه نشده بودند، شاید به این زودی‌ها آزاد نمی‌شد.»
خرسندی که آن روزها عضو باشگاه پگاه بود، با تلاش مسئولان این باشگاه گیلانی در ۱۳ بهمن به قید وثیقه آزاد شد. جالب اینکه خبرگزاری‌ها ابتدا با حروف اختصاری (ا. خ.) از دستگیری او حرف می زدند اما ذکر پرسپولیسی بودنش، توجه همه را جلب کرده بود و حتی شایعات عجیبی مثل اعدام شدن او هم منتشر شد. این جنجال‌ها در نهایت باعث شد رسانه‌ها با شفافیت از خرسندی نام ببرند. همبندی سابقش به یاد می‌آورد: «همه اضطراب داشتیم و نگران بودیم، ولی با بحث فوتبال روحیه‌مان را حفظ می‌کردیم. با بچه‌های استقلالی کری‌خوانی داشتیم و احسان از دربی‌ها و بازیکنان معروف برایمان خاطره تعریف می‌کرد.»
اگر از زندانیان بند 350 بپرسید، آن‌ها هم یک خاطره جالب فوتبالی دارند: «سال 90 عده زیادی از طرفداران ناصر حجازی را در مراسم ترحیم او دستگیر کرده بودند. چند نفر از دوآتشه‌هایشان مدتی در بند ما بودند. روزها دسته‌جمعی توی راهروها راه می‌افتادند و شعار می‌دادند: ناصرخان حجازی- دوستت داریم ما!»
بمب انرژی مسیحی
«فرشید فتحی» نوکیش مسیحی و از پینگ‌پونگ بازان قدیمی است. او به جرم فعالیت تبشیری (تبلیغ دین مسیحیت) در ایران دستگیر شد و حدود یک سال در بازداشت بود. فتحی که به 7 سال زندان محکوم شده، چند سال در اوین بود و مثل بیشتر زندانیان عقیدتی به زندان رجایی‌شهر تبعید شده است. دکتر «علی رشیدی» رئیس انجمن اقتصاددانان و عضو شورای رهبری جبهه ملی می‌گوید: «وقتی در بازداشتگاه با او آشنا شدم، می‌دانستم که با آمدنش به بند تحولی در بین بچه‌ها ایجاد می‌کند.»
به همت فرشید فتحی مسابقات لیگ تنیس روی میز در بند 350 شروع شد و در فینال این بازی‌ها، خود او در برابر «محسن میردامادی» نماینده سابق مجلس قرار گرفت، که البته نیازی به ذکر نتیجه مسابقه نیست! این جوان پر انرژی از بازیکنان سابق رده‌های پایه پینگ‌پنگ در کنار ستاره‌های مثل برادران عالمیان (نوشاد و نیما) و یکی از مدعیان پوشیدن پیراهن تیم ملی بوده است. «سعید ماسوری» قهرمان سابق و مربی پینگ‌پنگ هم به حبس ابد محکوم شده و حالا در رجایی‌شهر زندانی است. یکی از همبندیان ماسوری می‌گوید: «اگر فرشید را به بند ما می‌آوردند، دوئل این دو نفر خیلی تماشایی می‌شد. حیف که فرشید فتحی را به بند اشرار تبعید کردند.»
سمبل ورزش اوین
«حمیدرضا محمدی» معروف به «ماهان»، از قدیمی‌ترین زندانیان سیاسی و برادر غلامرضا محمدی قهرمان و سرمربی سابق تیم ملی کشتی است. برای همه زندانیان سیاسی نام ماهان با ورزش پیوند خورده. او کسی بود که علاوه بر ورزش کردن و تبلیغ آن، موفق شد با پول خود زندانیان مقداری وسیله ورزشی وارد بند کند. به گفته زندانیان سابق بعد از مدت‌ها که ورزش کردن در بند سیاسی ممنوع بود، ماهان توانست این تابو را بشکند: «آن موقع بند کمی خلوت بود و یک اتاق خالی داشتیم که انباری به حساب می‌آمد. ماهان در زمان مرخصی‌اش مقداری وسائل بدنسازی تهیه کرد و با زحمت زیاد مجوز ورود آن‌ها را گرفت. البته بعدها که قضیه حمله خونین (فروردین 1393) به بند پیش آمد و سختگیری‌ها بیشتر شد، آن وسایل را از ما گرفتند.»
ماهان محمدی به گفته خودش پیش از زندان چند سالی در دو رشته بوکس و کشتی فعالیت کرده است: «در هر کدام از این رشته‌ها چهار- پنج سالی کار کردم، اما نه به شکل حرفه‌ای و ملی. موضوع ورزش - برخلاف فعالیت‌های فکری و اجتماعی- آنقدرها برایم جدی نبود. در زندان هم خیلی سعی می‌کردم دوستان را به ورزش ترغیب کنم؛ چون در بالا بردن روحیه آن‌ها برای تحمل حبس و محدودیت‌های زندان، خیلی موثر بود.»
فایترِ سیاسی
یکی دیگر از ورزشکاران اوین، «بهادر علیزاده» رزمی‌کار و از پیروان «ابراهیم میرزایی» است. میرزایی که هوادارانش او را «پروفسور» می‌خوانند، از نظامیان برجسته ارتش پهلوی و مبدع سبک رزمی «کونگ‌فو توآ» است. با حساس شدن نهادهای امنیتی به این گروه، میرزایی ناپدید شد و حالا 20 سال است که کسی از او خبر ندارد. ولی پیروانش همچنان به شعارنویسی و پخش اعلامیه ادامه می‌دهند. از جمله بهادر که 4 بار به اتهام توزیع اعلامیه‌های «سازمان علم حق و عدالت» میرزایی دستگیر شده و آخرین بار از مهر 1390 تا مهر 92 در زندان ماند. یکی از همبندیان سابقش او را اینطور توصیف می‌کند: «بهادر جوانی صاف و ساده بود. عصرها یک ساعتی ورزش می‌کرد و بعد کلی در هواخوری می‌دوید. چند بار از او در مورد پروفسور میرزایی سوال کردم. آن‌ها اعتقاد دارند میرزایی از نظرها غایب شده ولی هنوز زنده است. اگر اینطور باشد الان باید بالای صد سال داشته باشد!»
جامانده از تیم ملی
شاید اگر زندانی نمی‌شد، امروز یکی از افتخارآفرینان بازی‌های آسیایی بود. «مختار صالحی» یکی از پاروزنان تیم ملی قایقرانی ایران بود. این عضو تیم ملی قایقرانی 3 سال پیش به جرم جاسوسی و مشارکت در آدم‌ربایی دستگیر و به 10 سال زندان محکوم شده است. مختار با آن قامت درشت و چهره اصیل کُرد، سعی می‌کند در زندان هم آمادگی بدنی‌اش را حفظ کند. یکی از زندانیان سیاسی سابق که در بند 350 با او همبند بوده می‌گوید: «مختار خیلی مودب و ساکت بود، سرش را با ورزش گرم می‌کرد. یک بار موقع بازی‌های المپیک در مورد تیم قایقرانی برایم صحبت کرد.»
او کنار ستاره‌هایی مثل «شاهو ناصری» پارو زده بود و مدتی عضو تیم ملی هم بود. مختار صالحی سال 86 در مسابقات آب‌های آرام، در بخش کانو و در هر 3 مسافت، بعد از شاهو ناصری دوم شده بود. این یکی از آخرین رقابت‌هایی بود که مختار در آن شرکت کرد، آزادانه به آب زد و در رویای قهرمانی غوطه خورد. این عضو تیم ملی قایقرانی به جرم جاسوسی و مشارکت در آدم‌ربایی دستگیر و به 10 سال زندان محکوم شده است.
فاتحان قله‌ها در بند
دیدن چهره درهم و خسته «کاظم فریدیان» در دادگاه‌های گروهی 88، برای جامعه کوهنوردان یک شوک بزرگ بود. فریدیان اولین فاتح ایرانی قله معروف کی2 و از کوهنوردان شناخته‌شده، در شامگاه 26 خرداد حوالی میدان ونک دستگیر شد. وبلاگ اعضای باشگاه دماوند در همان روزها خبر داد: «کوهنوردان، سنگنوردان و مربیان دیگری نیز در این اجتماعات دستگیر شده بودند که برخی آزاد و برخی دیگر هنوز در زندان هستند.» چهره هایی چون «بهمن شهوندی» سپید موی کوهنوردی هم جزو بازداشت شده ها بودند. فریدیان هم بعد از 45 روز آزاد شد، اما خاطرات ناخوشایندی با خود به یادگار برد. یکی از همنوردان او می‌گوید: «کاظم با دو زندانی خطرناک هم‌سلول بوده و متوجه می‌شود آن‌ها به یک جوان کم‌سن نظر بد دارند. یک شب گویا قصد داشتند به آن پسر تعرض کنند و کاظم صدای داد و فریاد می‌شنود. می‌خواهد به کمک او برود، ولی می‌بیند آن پسر با شی تیزی صورت یکی از آن اوباش را بریده!»
معمای بازنده مادرزاد
«مجید جمالی فشی» همان کسی بود که مقابل دوربین‌های صدا و سیما اعتراف کرد و مدعی شد در اسرائیل دوره دیده و دکتر مسعود علی محمدی از دانشمندان هسته‌ای ایران را ترور کرده است. او اعدام شد اما معمای او تا سال‌ها باقی خواهد بود. جمالی‌فشی رزمی‌کار سبک‌های رینگی آزاد، مدال برنز جام جهانی پانکریشن ۲۰۰۹ را کسب کرده و مربی درجه ۳ اسپورت کیک‌بوکسینگ بود. به گمان بعضی ناظران وقتی او با تیم ملی کیک‌بوکس ایران در باکو بوده، به سفارت آمریکا می‌رود و اطلاعاتی در مورد مشارکت بعضی رزمی‌کاران مزدور در سرکوب اعتراضات مردمی 88 را افشا می‌کند. بعدها با عمومی شدن اسناد محرمانه سیا توسط سایت ویکی‌لیکس، قضیه بیخ پیدا کرده و فشی دستگیر می‌شود.
جامانده از تیم ملی
شاید اگر زندانی نمی‌شد، امروز یکی از افتخارآفرینان بازی‌های آسیایی بود. «مختار صالحی» یکی از پاروزنان تیم ملی قایقرانی ایران بود. این عضو تیم ملی قایقرانی 3 سال پیش به جرم جاسوسی و مشارکت در آدم‌ربایی دستگیر و به 10 سال زندان محکوم شده است. مختار با آن قامت درشت و چهره اصیل کُرد، سعی می‌کند در زندان هم آمادگی بدنی‌اش را حفظ کند. یکی از زندانیان سیاسی سابق که در بند 350 با او همبند بوده می‌گوید: «مختار خیلی مودب و ساکت بود، سرش را با ورزش گرم می‌کرد. یک بار موقع بازی‌های المپیک در مورد تیم قایقرانی برایم صحبت کرد.»
او کنار ستاره‌هایی مثل «شاهو ناصری» پارو زده بود و مدتی عضو تیم ملی هم بود. مختار صالحی سال 86 در مسابقات آب‌های آرام، در بخش کانو و در هر 3 مسافت، بعد از شاهو ناصری دوم شده بود. این یکی از آخرین رقابت‌هایی بود که مختار در آن شرکت کرد، آزادانه به آب زد و در رویای قهرمانی غوطه خورد. این عضو تیم ملی قایقرانی به جرم جاسوسی و مشارکت در آدم‌ربایی دستگیر و به 10 سال زندان محکوم شده است.
سیاسی های والیبال
اواخر تابستان امسال دو والیبالیست کُرد هم به جمع ورزشکاران سیاسی پیوستند. «فاتح خسروی» (عضو تیم بوکان که چند بازی ملی داشته است) و «نامدار رحمانی» (قدرتی‌زن کامیارانی) به فاصله چند روز و به اتهام هواداری احزاب کُرد اپوزسیون دستگیر شدند. از سرنوشت این دو ورزشکار خبر تازه‌ای در دست نیست.
نماینده گوش شکسته ها
اما نمی‌شود بحث ورزش باشد و از کشتی‌گیرها چیزی نگوییم. «علی عباسی جوزدانی» از فعالان دانشجویی مازندران و قهرمان کشتی آزاد، خرداد ۱۳۸۸ در تجمع اعتراضی دانشگاه مازندران دستگیر و به 6 ماه زندان و 15 ضربه شلاق محکوم شد. به گفته «مهدی رستم‌پور» کارشناس کشتی و خبرنگار: «این قهرمان جوان بخشی از حبسش را در بند زندانیان خطرناک گذراند و با محرومیت از تحصیل و ممنوعیت فعالیت ورزشی مواجه شده است.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر