روز هفتم، روز تعطیل است؛ البته نه برای جشنواره فیلم فجر. اولین جمعه جشنواره سی و دوم فیلم فجر، شلوغ‌ترین روز آن تا به امروز بود. گرچه سانس اول جشنواره به خاطر هم‌زمانی با نمازجمعه، فیلمی برای نمایش نداشت، اما روز هفتم، جدای از تعطیل بودنش، فیلم‌هایی از «رضا میرکریمی» و «رضا عطاران» را در برنامه داشت که مخاطبان بسیاری دارند.
با اینکه هفتمین روز جشنواره با نمایش فیلم «خانه‌ای کنار ابرها» ساخته «سیدجلال دهقانی‌اشکذری» آغاز شد، اما تماشاگرانی که ترجیح دادند فیلم «امروز» میرکریمی را ببینند، سالن نمایش این فیلم را خالی گذاشتند. برای همین هم سالن نمایش فیلم «امروز» دیگر جایی برای ایستادن هم نداشت.
ماجرای اعتماد به نفس کارگردان
«رضا میرکریمی» واکنش تماشاگران به فیلم‌های کیومرث پوراحمد و مسعود کیمیایی را شنیده بود. می‌دانست در این سالن، انتقادها به صورت دست زدن و فریاد کشیدن بیرون میآید. برای همین هم از همان ابتدا و پیش از نمایش فیلمش روی سن آمد تا فضا را تلطیف کند: «اخبار این چند روز اخیر در رابطه با نمایش فیلم‌ها در سالن اهالی رسانه و منتقدان، آدم را می‌ترساند که فیلم را اکران کند. چرا که افراد اعتراضات متفاوت و عجیبی نسبت به فیلم‌های در حال نمایش از خود نشان می‌دهند. به طور مثال برخورد با آقایان کیمیایی و پوراحمد را نپسندیدم گرچه شما این حق را برای انتقاد دارید، اما این انتقاد، جوری نباشد که فیلمساز اعتمادبه‌نفس خود را از دست بدهد.»
البته او اعتماد به نفس خود را حفظ کرد، چرا که فیلمش با واکنش خاصی روبه‌رو نشد و پس از نمایش هم با حضور عوامل فیلم برای شرکت در نشست رسانه‌ای روی سن آمد. قهرمان میرکریمی در این فیلم حرف نمی‌زند و به کوتاه‌ترین جواب‌ها اکتفا می‌کند، همین هم محل پرسش می‌شود. کارگردان معتقد است در این فیلم نمی‌خواسته برای یافتن عرفان در شخصیت سفر کند و مثل «خیلی دور خیلی نزدیک» به دشت و بیابان بزند بلکه خواسته است در عادی‌ترین موقعیت از او قهرمان بسازد.
اما انتقاد اصلی ای که درباره این فیلم مطرح بود، همان بود که گریبان اکثر فیلم‌های جشنواره را گرفته بود: کند بودن ریتم فیلم. رضا میرکریمی در این‌باره گفت: «ریتم این فیلم با توجه به جهانی که در آن به سر می‌برد فوق‌العاده است و اصولاً فیلم‌های من گازوئیلی هستند و دیر روشن می‌شوند.» «شبنم مقدمی» و «پرویز پرستویی» دو تن از بازیگران فیلم که در این نشست حضور داشتند، درباره نقش خود و چگونگی ارتباط با آن حرف زدند اما با وجود انتقادهایی از فیلم، میرکریمی در آخر مخاطبان را به دو دسته تقسیم کرد؛ کسانی که فیلم را می‌پسندند و کسانی که درگیر آن نمی‌شوند: «برای دسته دوم واقعاً شرمنده‌ام، انشاء‌الله در فیلم بعدی جبران می‌کنم. کلاً در هر فیلم تلاش می‌کنم دنیایی بسازم که در ارتباط مستقیم با تم قصه باشد. از این جهت "امروز" فیلم خیلی یک دستی است.»
جعفر پناهی، کارگردانی که قبلا به عنوان تدوین گر با میرکریمی همکاری کرده بود امروز در یادداشت مفصلی درباره فیلم «امروز» رضا میرکریمی نوشته است:«میرکریمى فیلمساز جسورى است، این جسارت را در فیلم‌هاى قبلى‌اش هم مى‌توان دید، اما در «امروز» به قله آن پاى مى‌نهد. قراردادهاى رایج شخصیت‌پردازى را مى‌شکند و بدون دادن بک گراند -جدا از چند نشانه آن هم بدون تاکید- به شخصیت اصلى فیلم‌اش، او را در معرض قضاوت مى‌گذارد...اگر قهرمان «خیلی دور، خیلی نزدیک» شهر را ترک مى‌کند و در تنهایی به شناخت مى‌رسد، قهرمان «امروز»اش در دل جامعه با آگاهى و شناخت خود را در معرض اتهام قرا مى‌دهد تا نظاره‌گر قضاوت‌هاى سطحى آنها باشد.»
پناهی در پایان یادداشت خود از میرکریمى خواست که در برابر سر و صداها و قضاوت‌هاى سطحى که از فیلم‌اش خواهد شد، همچون قهرمان فیلم «امروز» سکوت کند و بگذارد هر کس قضاوت خود را بکند.
«رِد کارپِت» و شادی تماشاگران در برج میلاد
در طبقه منهای یک برج میلاد هم تماشاگران جایی را خالی نگذاشتند و پله‌ها و کنار دیوارها هم پر شد از حضور آنها. سالن سینما آن‌‌قدر شلوغ شد که حتی عادل فردوسی‌پور هم با وساطت گبرلو (مجری برنامه هفت صدا و سیما)، وارد سالن می‌شود. در بالکن هم محمدرضا شریفی‌نیا که نتوانسته صندلی ای برای نشستن پیدا کند، ایستاده فیلم را تماشا می‌کند.
اکران فیلم «رِد کارپِت» بدون شک متفاوتترین اکران جشنواره بود. این فیلم با بازی و کارگردانی رضا عطاران، طلسم تلخ جشنواره را شکست و خنده را به تماشاگران جشنواره هدیه کرد. ایده اولیه این فیلم که دو سال پیش از طرف تهیه کننده فیلم مطرح شده بود، درباره سیاه‌لشکری است که برای حرف زدن با «استیون اسپیلبرگ» به فرانسه می‌رود. ساخت همین ایده هم باعث شد تا سالن سینما در برج میلاد غرق در شادی شود.
رضا عطاران درباره هم‌زمانی حضورش در فیلم و کارگردانی آن می‌گوید: «به نوعی با این شخصیت خیلی ارتباط گرفتم. من خودم در مقطعی از زندگی‌ام دنبال امضا از مرحوم "شکیبایی" بودم و چنین موقعیت‌هایی را دنبال می‌کردم. به همین دلیل احساس کردم به این شخصیت نزدیک هستم.» او همچنین درباره صحنه‌ای که مربوط به نشان دادن کارت خانه سینما در جشنواره کن بود گفت: «این صحنه بسیار مستند است و این همان جادوی سینماست، چرا که من در این صحنه، کارت خود جشنواره را نشان دادم اما گفتم خانه سینما و نگهبان به من اجازه عبور داد.» درباره رد شدن از چراغ قرمز در فرانسه هم اضافه کرد: «این صحنه تعجبی ندارد و ممکن است در کشور ما خیلی رخ دهد. من خودم از چراغ قرمز رد می‌شوم.»
با اینکه فیلم های «امروز» و «رِد کارپِت»، با استقبال شدید تماشاگران در برج میلاد روبرو شد اما این استقبال شامل حال بقیه فیلم‌های نمایش داده شده در روز هفتم نشد. فیلم «پنج ستاره» ساخته «مهشید افشارزاده» یکی از این فیلم‌ها بود که خالی از تماشاگر ماند، چرا که خیلی‌ها برای خوردن شام و چای به سالن پذیرایی رفته بودند.
بی‌اقبال‌تر از بی‌اقبالان
نبود تماشاگر برای فیلم‌های دیگر جشنواره، به بخش‌های مستند و نوعی تجربه جشنواره هم رسید. این بخش ها که در شلوغ‌ترین روزهای جشنواره، کمتر از صدنفر تماشاچی داشتند، خیلی از فیلمسازان این بخش ها را به این نتیجه رساند که بدترین زمان و مکان نمایش، نصیب آنها شده است. مثلا در بخش «نوعی تجربه»، نمایش فیلم «شب، بیرون» ساخته «کاوه سجادی حسینی» با نمایش فیلم «تمشک» ساخته سامان سالور همزمان شد و همین مساله باعث شد تا این فیلم خوب دیده نشود. بعد از آن و با اعتراض کارگردان، دو اکران دیگر به این فیلم اختصاص دادند که یکی از آنها همزمان با نمایش فیلم «امروز» رضا میرکریمی بود. نحوه اکران این فیلم‌ها نشان‌می‌دهد، مسئولان نگاه و توجه چندانی به بخش‌های دیگر جشنواره جز بخش مسابقه اصلی (سودای سیمرغ) ندارند، در حالی که بسیاری از منتقدان بر این باورند که فیلم‌های این بخش‌ها، از بسیاری از فیلم‌های بخش «سودای سیمرغ» و «نگاه نو» بهترند.
همین تداخل برنامه‌ها در جدول نمایش فیلم ها، باعث شده رسانه‌ها هم کمتر به بخش مستند و تجربی توجه کنند. گرچه این امید وجود دارد که «ماهی و گربه» ساخته «شهرام مکری»، «جینگو» به کارگردانی «تورج اصلانی» و «سایه روشن» ساخته «فرزاد موتمن»، حال و هوای این بخش را در روزهای آینده بهتر کند، اما باید دید فردا با نمایش «اشباح» داریوش مهرجویی چه بر سر اعتماد مخاطبان به فیلمسازان قدیمی و صاحب‌نام سینمای ایران میآید. پیش‌بینی می‌شود فیلم «اشباح» که در سینماهای مردمی استقبال چندان خوبی نداشته در برج میلاد نیز مورد انتقاد تماشاگران قرار بگیرد و به همین ترتیب گفته می‌شود مهرجویی فردا برای نمایش فیلم و نشست خبری جشنواره حاضر نخواهد شد.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
ثبت نظر