close button
آیا می‌خواهید به نسخه سبک ایران‌وایر بروید؟
به نظر می‌رسد برای بارگذاری محتوای این صفحه مشکل دارید. برای رفع آن به نسخه سبک ایران‌وایر بروید.
مشکلی را گزارش دهید
گزارش با موفقیت ارسال شد

شفافیت؛ اصل اول حکمرانی خوب

فرض کنید دولت برنامه مصوبی دارد تا در شش ماه آینده با تقویت پول ملی، قیمت دلار را به نصف برساند. اگر همه مردم از این برنامه دولت مطلع باشند چه اتفاقی رخ می‌دهد؟ اولین اثر آن این است که نه تنها دیگر کسی دلار نمی‌خرد بلکه مردم می کوشند دلاری که پس‌انداز کرده‌اند را پیش از سقوط ارزش آن بفروشد، چون همه می‌دانند که قیمت دلار به زودی در بازار به نصف می‌رسد. اما حالا فرض کنید که از این تصمیم، فقط عده‌ای خاص خبر دارند، چه اتفاقی می‌افتد؟ آن عده هرچه دلار و کالای فروختنی که تحت تاثیر ارزش دلار، قیمت آن بالا رفته را می‌فروشند و به پول نقد یا کالای سرمایه‌ای دیگری تبدیل می‌کنند و یا اطلاعات خود را به ذینفعان می فروشند. یعنی رانت اطلاعاتی منجر به رانت اقتصادی عده‌ای خاص می‌شود. 

 

پس منظور از شفافیت این است: 

  • شهروندان بدانند دولت چگونه تصمیم‌گیری و چگونه مصوبات را اجرا و در چارچوب قانون حرکت می‌کند؛ 
  • شهروندان و تمامی ذینفعان آزادانه به اطلاعات کافی و به موقع دسترسی دارند؛ 
  • در برابر فساد مانع ایجاد می‌کند؛ 
  • بر مشارکت مدنی تاثیر می‌گذارد؛ 

 

برای درک بهتر تاثیر شفافیت بر «حکمرانی خوب»، به این گزارش https://iranwire.com/fa/features/107049-بیاعتمادی-شهروندان-به-نظام-جمهوری-اسلامی-روایت-چند-پژوهش-رسمی/«ایران وایر» با عنوان «بی‌اعتمادی شهروندان به نظام جمهوری اسلامی؛ روایت چند پژوهش‌ رسمی» توجه کنید: 

 

«دوفصلنامه علمی https://pkn.journals.isu.ac.ir/article_76014_6eb8c52143e46404097f8753b11edf12.pdf«دانش سیاسی» وابسته به دانشگاه «امام صادق» در تازه‌ترین شماره خود تحقیقی با عنوان «رابطه تحرک اجتماعی و سطح تحصیلات با اعتماد سیاسی» در استان خوزستان منتشر کرده. این تحقیق نشان می‌دهد که بین تحرک اجتماعی (رفتار سیاسی و شرکت در انتخابات) با میزان اعتماد به نظام سیاسی رابطه مستقیمی وجود دارد. رابطه‌ای که در انتخابات اخیر به شدت نزولی شده و مردم استان خوزستان هم هم‌‌چون ساکنان سایر استان‌ها از شرکت در انتخابات گریزان شده‌اند. آمار‌های رسمی نشان می‌دهد تنها ۴۷ درصد مردم استان خوزستان در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ شرکت کرده‌اند. نتیجه یک تحقیق دیگر که تابستان سال ۱۴۰۰ با عنوان «توسعه یافتگی سیاسی از منظر سرمایه اجتماعی» در مجله http://ensani.ir/file/download/article/1654075389-9737-40-2.pdf«جستارهای سیاسی معاصر» منتشر شده نیز نشان می‌دهد که از نظر ساکنان شهر شیراز، شفافیت، راستگویی و عدالت حاکمان جمهوری اسلامی رابطه مستقیمی با میزان اعتماد مردم به حاکمیت دارد.» 

 

مردم تنها زمانی قادر به مشارکت واقعی در روند دموکراتیک هستند که اطلاعاتی در مورد فعالیت‌ها و سیاست‌های دولت داشته باشند. دسترسی آزاد به اطلاعات، به عنوان محصول شفافیت، سلاحی برای مبارزه با فساد است زیرا دسترسی آزاد و تضمین شده به اطلاعات، شهروندان، رسانه‌ها و سازمان‌های جامعه مدنی را قادر می‌کند تا موارد فساد و سوء‌مدیریت را کشف و گزارش کنند و همین به یک عامل بازدارنده تبدیل می‌شود تا افرادی که در راس امور قرار دارند محتاطانه عمل کنند. این موارد، در نهایت، سبب افزایش کارآمدی دولت‌ها می‌شود.  

 

برای آشنایی بیشتر با «حکمرانی خوب» و تاثیرات آن، مطالب «ایران وایر» را اینجا دنبال کنید.