close button
آیا می‌خواهید به نسخه سبک ایران‌وایر بروید؟
به نظر می‌رسد برای بارگذاری محتوای این صفحه مشکل دارید. برای رفع آن به نسخه سبک ایران‌وایر بروید.
بلاگ

چه کسی می داند مرگ چه شکلی است؟

۱۴ شهریور ۱۳۹۴
بلاگ میهمان
خواندن در ۴ دقیقه
چه کسی می داند مرگ چه شکلی است؟
چه کسی می داند مرگ چه شکلی است؟

مریم واحدی دهکردی

دو سه روزی است تصویرهایی جانخراش از  کودکان پناهجوی غرق شده در دریا دست به دست می چرخد در شبکه های اجتماعی و رسانه های کشورهای مختلف. کودکانی که همراه با خانواده هاشان از ظلم و جنگ و کشتار گریخته اند،دل زده اند به دریاها به سودای زندگی آرام . باید اتفاق دهشتناکی رخ دهد تا یک خانواده اینگونه بکند از دیار و شهر و کاشانه اش. بی آنکه به عاقبت این سفر فکر کند سرمایه اش را بگذارد کف دست قاچاقچیان انشان و بیاید به دل میدان. تصویرهای دهشتناک از مرگ در خاطر همه ماست، که هربار یادآوریشان می تواند باعث شود تاب و توان کار کردن را از دست بدهیم و افسوس بخوریم از ناتوانیمان در برابر مرگ. تصویرهایی که یا به سبب جنگ ماندگار شده اند یا کشتارهای وحشیانه ی ایدئولوژیک یا حمله های تروریستی، گاه باعث و بانی اش بلایای طبیعی بوده اند یا بی احتیاطی های انسانی. بعضی از این تصاویر اما جهان را تکان دادند.

ندا آقا سلطان و چشم های پر از سوالش را به یاد بیاورید، وقتی رو به دوربین چرخیدند و همزمان صورتش را که زیر پرده ای از خون رنگی شد. آدم های زیادی را می شناسیم که با شنیدن نام ندا بغض می کنند و باید کمی بگذرد تا دوباره به حال عادی پیش از شنیدن نام او بازگردند. تصویرهای منتشر شده از زنان و مردان و کودکان غزه و لبنان و شنگال و کوبانی آنقدر غم افزار و رنج آورند که وقت دیدن شان، ساعت ها ممکن است از خواب و خوراک افتاده باشید. به یاد بیاورید لحظه ی برخورد هواپیما به برج های تجارت جهانی در نیویورک را و فاجعه ای که در پی اش رخ داد. آن دو ستون نور آبی که تا مدتها بعد به جای آن برج ها رو به آسمان شهر در شب بالا می رفت پر بود از هیبت ترسناک مرگ و به یادمان می آورد روزگاری نه چندان دور این حجم خالی وسیع،  پر بوده از شور زندگی و نوای حیات. شور و نوایی که با اقدامی جنون آمیز در یک لحظه دود شد و به هوا رفت ..

تازه ترین این تصویرها اما عکس «ایلان کردی» است. همان کودک سه ساله ی سوری که به همراه پدر و مادر و برادر کوچکش به سودای زندگی آسوده از خاورمیانه ی نفرین شده گریخته بود. عکس را که می بینیم اگر ندانیم ماجرا چیست گمان می کنیم از فرط خستگی ناشی از بازی روی شن های ساحل خوابش برده اما خبرها می گویند عفریت مرگ در ساحل دریای اژه او را به آغوش کشیده است. بی هیچ ردی از خون و جراحت که با سهمگین ترین شکل ممکن سیمای دهشتناک مرگ را در برابر چشم های جهانیان عریان می کند

تصاویر دیگری هم هست برای ملاقات با مرگ با همه ی زشتی و هولناکی اش.  آن کودک آفریقایی رنجور و نحیف را به یاد بیاورید که در شرف مرگ است از گرسنگی. همو که با ضعف و سستی روی زمین افتاده و کمی دورتر در قاب دوربین کرکسی در کمینش نشسته است. نشسته به انتظار لحظه ای که جان از تن کودک به در آید.  این تصویر هم با همه ی توانش ، با فریادی به بلندای تاریخ تبعیض نژادی و محرومیت را به تصویر می کشد. با دیدنش تنها چیزی که به ذهن مخاطب می آید این است که پس مفهوم عدالتی که در جهان از آن دم می زنند کجا باید نمایان شود؟

یا مثلا عزیز! او را یادتان هست؟ کودک ایزدی که ساعت ها در بیابان های سوزان سوریه زیر آفتاب مانده بود و گرمای خورشید قرنیه چشم هایش را خشکانده بود؟ تصویر او که با بغضی در گلو و نگاهی مات خیره به ناکجا در بیمارستانی در سوریه از دست رفت چگونه ممکن است از یادها برود؟ تصویر او برای همیشه می تواند زشتی توحش، افراط و تندروی را به یادآور شود.

برای کسانی که سال های سیاه جنگ ایران و عراق را زیسته اند تصاویر هولناک کشتار مردم بی دفاع ایرانی و عراقی همواره زنده است. همین حالا گوگل می تواند هزاران عکس از کودکان کردستان و خوزستان و ایلام نشانمان بدهد یا حلبچه و کرکوک و موصل که آن روزها نه در هیچ رسانه ای دست به دست چرخیدند و نه به قدر امروز احساسات انسان های سراسر جهان را برانگیختند اما باید از آنها نوشت. عکس های دسته جمعی از خانواده هایی که در بمباران های شیمیایی حلبچه و کردستان در عراق و ایران برای ابد در یادها ماندند.

و حالا می ماند پاسخ به یک پرسش! ما با دیدن این تصویرها چه کردیم؟ یک هیچ بزرگ! شاید قطره اشکی یا آهی و افسوسی و بعد فراموشی....تنها هر بار چهره ی تازه ای از مرگ را دیده ایم و هنوز هم نمی دانیم به راستی مرگ چه شکلی است؟ شبیه خواب آرام کودکی است با پیراهن سرخ و شلوارک آبی یا عریان است و نحیف مثل کودکی که در آفریقا خاموش و صبور جان می دهد؟

**دیدگاه نویسنده الزاما بیانگر نظر ایران وایر نیست. ایران وایر در بخش وبلاگ ها، از انتشار همه دیدگاه ها استقبال می کند.

ثبت نظر

بلاگ

چيزکيک درست کنيم

۱۴ شهریور ۱۳۹۴
بلاگ مستطاب آشپزی
خواندن در ۶ دقیقه
چيزکيک درست کنيم