لبخند دوباره بازار آمریکا به پسته های خندان ایرانی

 مرجان مرادی، شهروند خبرنگار 

چند روز قبل از آنکه برجام و برداشته شدن تحریم ها به صورت رسمی امضا و نهایی شود رسانه های جهانی خبری منتشر کردند که بر اساس آن صادرات پسته ایرانی مانند خاویار و فرش به آمریکا آزاد شد. خبری که پسته کاران رقیب ایران در کالیفرنیای آمریکا احتمالا از شندینش خیلی خوشحال نشدند.

همان روزها هم NPR آمریکا به نقل از یک کارشناس بخش خشک‌بار آمریکا خبری منتشر کرد که او گفته بود هر چند لغو تحریم‌ها می‌تواند خبر خوشی برای شهروندان آمریکایی و به خصوص طرفداران فرش، پسته و خاویار ایرانی در این کشور باشد اما اجرای برجام و آزاد شدن صادرات پسته ایران به این کشور به ضرر پسته‌کاران آمریکایی تمام می‌شود.

این حرف کارشناس آمریکایی به نظر چندان اشتباه نیست چرا که به گفته اسد الله عسگر اولادی رییس کمیسیون صادرات اتاق بازرگانی ایران فقط در سال 93 ایران در حدود ۱.۳ میلیارد دلار پسته به دیگر کشورهای جهان صادر کرده است.

طبق پیش بینی ها امسال هم 220 هزار تن پسته در ایران تولید می شود که از این مقدار حدود 150 هزار تن صادر خواهد بود. رییس کمیسیون صادرات اتاق بازرگانی ایران همچنین در این رابطه به تسنیم گفت: در سال گذشته هیچ گونه محدودیتی در ارتباط با صادارت پسته نداشته ایم و بازرگانان ما به راحتی تحریم ها را دور زدند.

هم اکنون از لحاظ تولید پسته آمریکا بزرگترین تولید کننده این محصول در جهان است و ایران در رتبه دوم تولید کننده بزرگ این محصول قرار دارد . اما به لحاظ مقام صادرات، ایران رتبه بزرگترین صادر کننده پسته در جهان را در اختیار دارد.  در امریکا حدود 30 درصد از کل تولید را در بازار داخلی مصرف می شود در حالی که ایران تنها 10 درصد از کل تولید در بازار داخلی عرضه و مصرف می شود.

طبق اعلام فعالان بازار تولید و فروش پسته در سال گذشته  95 هزار تن ﭘﺴﺘﻪ ﺑﺎ ﭘﻮﺳﺖ و 62 هزار و 500 تن ﭘﺴﺘﻪ ﺑﺪون ﭘﻮﺳﺖ، به ترتیب به ارزش 778 و 509 میلیون دلار صادر شده است و متوسط نرخ صادارت هر کیلو از این محصول نیز در سال گذشته 8 تا 8.2 دلار بوده است.

از طرفی دیگر طبق گزارش رسانه های آمریکایی کشاورزان کاليفرنيايي طي 10 سال گذشته سطح زير کشت پسته را به رغم خشکسالي تا دوبرابر افزايش داده‌اند. توليد پسته در کاليفرنيا از سال 1973 آغاز شده و براساس آمار کميته مديريت پسته، توليد اين محصول در سال گذشته میلادی به رقم 513 ميليون پوند (هر پوند تقريبا معادل 450 گرم است) رسيده است که بيش از 3 برابر توليد سال 2004 است.

در این گزارش آمده بود که پسته ایران از محبوبیت بالایی در بازار آمریکا برخوردار است و فعالان در این حوزه از آمادگی خود برای ورود به تجارت پسته ایرانی در آمریکا خبر داده‌اند. طبق گفته این کارشناس پسته ایرانی از کیفیت به مراتب بهتری نسبت به مشابه آمریکایی برخوردار است.

به غیر از این چند روز بعد از اجرای برجام و لغو تحریم ها هم خبرگزاری بلومبرگ گزارش مفصلی منتشر کرد که تیتر آن این طور بود «بی خيال نفت، ايران بازار جهانی پسته را به لرزه می‌اندازد»

بر اساس آمارهای سال 91 – 92 انجمن پسته ایران در آسیا هنگ‌کنگ با بیش از 34 هزار تن، در اروپا روسیه با بیش از 9 هزار تن، در آفریقا مصر با بیش از 403 تن، در قاره آمریکا کانادا با بیش از 248 تن و در قاره اقیانوسیه استرالیا با بیش از 110 تن بزرگترین بازارهای صادرات مستقیم پسته خندان ایران بودند.

فقط در قاره اروپت 18 کشور وجود دارد که خریدار مستقیم پسته ایرانی هستند و در قاره آسیا نیز 29 کشور مشتری ثابت و مستقیم این محصول خوشمزه و خندان ایرانی هستند.

حالا و با باز شدن بازار پر رونق و پر مصرف آمریکا به روی پسته های ایرانی احتمال آن وجود دارد که ایران بتواند حجم درآمدهای خود را از فروش پسته بسیار افزایش بدهد. هر چند بازار آمریکا در برهه های مختلفی به روی پسته ایران بسته شد اما پس از برجام امید آن وجود دارد که بخش زیادی از پسته های تولیدی ایران رهسپار پرمصرف ترین کشور دنیا در زمینه پسته شود.

طبق گزارش بلومبرگ آمريکا واردات پسته از ايران طي سه دهه اخير در مقاطع مختلفي ممنوع کرده است. اولين باري که ورود پسته ايران به آمريکا ممنوع شد سال 1358 بود اين ممنوعيت در پي تسخير سفارت آمريکا در تهران و به گروگان گرفته شدن کارکنان سفارت توسط دانشجويان ايراني بود البته ممنوعيت آن 4 سال بعد برداشته شد. اما بار ديگر در سال 1987 در جريان جنگ ايران و عراق وضع شد و تا سال 2000 ادامه پيدا کرد. در سال 2010 مجددا باراک اوباما رئيس‌جمهور آمریکا قوانيني وضع کرد که ورود پسته ايراني را به بازار آمريکا با محدوديت جدي مواجه مي‌کرد.

حالا دوباره این محدودیت برداشته شده و پسته ایرانی می تواند با خیالی آسوده رهسپار آن سوی آبها شود و دلارهای سبز را به جیب تولید کننده هایش واریز کند.