محمد اینانلو درگذشت، مرگ طبیعت‌گرد شناخته شده

زهره خسروانى، شهروند خبرنگار

«محمد علی اینانلو»، روزنامه نگار و فیلم ساز طبیعت صبح روز 12 دی ماه در بیمارستان آتیه تهران درگذشت. او شهریور سال جاری به دلیل عوارض ناشی از سکته مغزی در بیمارستان بستری شد و در اثر همین ضایعات فوت کرده است. 

نام و صدای اینانلو برای ایرانی‌ها با برنامه‌هایی درباره طبیعت و ورزش‌های همگانی گره خورده است. او دوم فروردین سال 1326 خورشیدی در «بویین زهرا» تهران متولد شد. پدرش خان یکی از طایفه‌های «شاهسون» بود که از دوره صفویه در دامنه‌های سبلان و دشت مغان زندگی و ییلاق و قشلاق می‌کردند. هرچند پدرش تهران را برای زندگی انتخاب کرده بود اما تجربه زندگی در ایل با محمدعلی اینانلو از کودکی همراه بود و همین حرکت مداوم ایل در طبیعت زیبای سبلان، یکی از دلایل علاقه‌مندی او به طبیعت شد.

البته او در همین زمان در میان ایل به شکار نیز علاقه‌ پیدا کرد و برای سال‌ها یکی از شکارچیان شناخته شده ایرانی به شمار می رفت که سال‌های اخیر حاشیه هایی هم برای او به وجود آورد.

اینانلو که در دانشگاه ادبیات فارسی و بعد حقوق خوانده بود، همکاری خود را با رادیو و تلویزیون از سال 1349 آغاز کرد. او به عنوان کار دانشجویی وارد رادیو شد و در مدت چند سال توانست به استخدام این سازمان در آید.

او از قهرمانان تیراندازی به اهداف پروازی بود و از والیبالیست های سرشناس دهه های 40 و 50.
اینانلو از اولین اعضای گروه مجری گری برنامه «ورزش از نگاه 2» به همراه «جهانگیرکوثری» از زمان تلویزیون «ثابت پاسال» نیز بود و البته از موسسان «انجمن روزنامه نگاران ورزشی ایران» که در تمام این سال ها در مقام یک کارشناس، سعی کرده بود ارتباطش را با ورزش حفظ کند.

گزارش های او در بازی های آسیایی تهران( 1974) برای همیشه نام وی را در والیبال ماندگار کرد. صدای قوی و فیزیک مناسب با قد 198 و علاقه‌مندی به طبیعت باعث شد تا او به سمت حوزه طبیعت و ایران‎گردی برود؛ فعالیتی که تا پیش از بیماری ادامه داشت. او در این مدت مستندهایی چون «به جهانگردی به جای نفت»، «طبیعت اصفهان نصف جهان»، «وطن»، «سلاح و شکار» و... را ساخت.

اینانلو در مقام مستندساز برای «شبکه مستند» هم چند فیلم ساخته و در فیلم‌های «ارتفاع پست» و «به رنگ ارغوان» به کارگردانی «ابراهیم حاتمی‌کیا» ایفای نقش کرده بود. اما تخصص او عشق به طبیعت بود. 

اینانلو در خاطراتش درباره علاقه‌مندی خود به طبیعت گفته است:«روزی در کلاس فوق لیسانس حقوق بین‌الملل نشسته بودم؛ یک آن صدا و تصویر استاد برایم محو شد. رفتم بیرون از کلاس وقدم‌زنان دانشگاه را ترک کردم و رفتم به سمت بیابان و دیگر به کلاس و درسی که دوست نداشتم، برنگشتم.»

او در مسافرت‌های کاری خود علاوه بر قرآن و مولانا و حافظ و سهراب سپهری، ‌کتاب‌های پستانداران ایران، مارهای ایران و ‌پرندگان ایران راهمراه داشت و «رستم‌التواریخ» تا «هایدگر» را می‌خواند.

او یک بار در در سفری به اردبیل، زادگاه ایل پدریش، با بانویی ایلیاتی برخورد کرد که با دم‌کرده‌های گیاهی، درد معده‌اش را فرو ‌نشاند. همین ها باعث شد تا به سوی معرفی زیست بوم ایران برود. او این شناخت را متعلق به نسل‌های کهن ایران می‌دانست و طبیعت متنوع ایران را دلیل شکل‌گیری تمدن ایرانی. اینانلو کشور را از نظر تنوع، جزو پنج کشور اول دنیا به شمار می‌آورد. وی از مبتکران کلاس‌های آموزش اکوتوریسم در ایران بود.

محمد اینانلو از مجریانی بود که در ابتدای انقلاب و در زمان «قطب‌زاده» از صدا و سیما پاک سازی شده بود اما بعد از سال 60 بار دیگر به این سازمان بازگشت. 

او در طول زندگی حرفه‌ای خود بیش از چهار میلیون کیلومتر در خاک ایران سفر کرده‌ بود و حاصل آن بیش از 100 ساعت فیلم است.