زباله ریختن گردشگران در محل تخم گذاری لاکپشت‌های کمیاب قشم

امیر حسین پرتوی، شهروند خبرنگار،  قشم

گردشگرانی که برای مشاهده محل تخم گذاری لاکپشت‌های کمیاب به ساحل روستای شیب دراز جزیره قشم می روند در این محل زباله‌های پلاستیکی و ... می ریزند. آلوده کردن این محل ممکن است در آینده این لاکپشت‌ها را که خود جزو گونه‌های در معرض خطر انقراض هستند از آمدن و تخم گذاری در این محل منصرف کند.

البته خوشبختانه محیط زیست قشم و مردم محلی و کودکان و جوانان روستای شیب دراز همیشه در فصل‌های مشخصی و به خصوص پیش از شروع فصل تخم‌گذاری این لاکپشت‌‌ها، ساحل محل تخمگذاری آنها را از زباله پاکسازی می‌کنند.

اما با این حال همیشه مقداری زباله را در این محل می توان دید. بخشی از این زباله‌ها و ضایعات،‌ مانند بطری پلاستیکی آب معدنی و پوست پفک و چیپس و .... زباله‌های ریخته شده توسط گردشگرانی است که برای دیدن این ساحل می‌آیند و بخشی دیگر نیز زباله‌هایی است که توسط آب دریا به ساحل اورده می شود.

گفته می شود این لاک پشت های با دیدن نورهای مصنوعی و  یا انعکاس نور بر روی زباله‌های پلاستیکی از مسیر خود منحرف شده و یا دچار استرس شده و از تخم گذاری منصرف می شوند. علاوه بر این این زباله ها ممکن است بچه لاکپشت‌های تازه به دنیا آمده را از مسیر طبیعی خود منحرف کرده و مانع از رسیدن آنها به دریا شود. 

آلودگی نفتی ، صید ، تردد شناورها، ریختن زباله در دریا ، ساخت و ساز در سواحل ، فاضلاب های شهری ، شکارچیان طبیعی ، تخریب آبسنگ های مرجانی ، فرسایش سواحل از عوامل انقراض لاک پشت های پوزه عقابی هستند.

روستای شیب دراز و سواحل آن محل حضور لاكپشت‌های پوزه عقابی است كه هر ساله از اواسط اسفند ماه تا پایان خرداد برای تخمگذاری به این سواحل می آیند و بچه لاك‌پشت‌ها نيز از اوايل ارديبهشت تا اواسط مردادماه از تخم‌ بيرون مي‌آيند. اين منطقه بيشترین ميزان تخم‌گذاري لاك‌پشت‌هاي عقابي در خليج فارس را دارا است.

 هر لاك پشت در هر فصل تخمگذاری در حدود 300 تخم طی 3 مرحله در 20 روز در چاله ای كه خود می كند پنهان می كند كه پس از دو ماه تخمها سر از خاك بر می آورند و به طرف نور مهتاب كه در دریا منعكس است حركت می كنند.

بچه لاك پشتهایی كه در این محل سر از تخم بر می آورند پس از 30 سال كه بالغ می شوند جهت تخمگذاری دوباره به زادگاه خود بر می گردند و تخمگذاری می كنند. دیدن لاك پشتهای پوزه عقابی در هنگام چاله كندن و تخمگذاری و دیدن بچه لاك پشتهای بسیار كوچك كه از تخم بیرون می آیند و به طرف نور حركت می كنند از جاذبه های اكوتوریستی جزیره قشم است.
لاک پشت پوزه عقابی یکی از چهار لاکپشت سواحل خلیج فارس و یکی از دو گونه لاکپشتی است که در سواحل ایران تخم گذاری می کند .

لاك پشت پوزه عقابی در ليست IUCN به عنوان گونه به شدت در معرض خطر انقراض شناخته شده است. اين سواحل همه ساله شاهد حضور گردشگران زيادی است که مشتاقانه برای مشاهده تخم گذاری لاک پشت ها  و بيرون آمدن بچه لاک پشت ها از منطقه ديدن می کنند و در صورت از بین رفتن این لاکپشت‌ها معیشت مردم منطقه نیز که به امدن گردشگران وابسته است تهدید خواهد شد.

طرح حفاظت از لاک پشتهای پوزه عقابی با کمک مردم روستای شیب دراز سال در سال 88 در شمار 10 طرح برتر بنیاد توسعه و محیط زیست آسیا اقیانوسیه در ژاپن شناخته شد.همچنین بهمن 90 با حمایت برنامه تسهیلات محیط زیست جهانی و همکاری سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری ساحل 60 هکتاری تخم گذاری لاکپشتها در شیب دراز قشم به عنوان اثر طبیعی ثبت شد.